Het kabinet wil de CO2-uitstoot met 30 procent verminderen. Dat wordt heel moeilijk, meent Energiened-voorzitter Richard de Lange. De energiebedrijven hebben vanmorgen aan de ministers Jacqueline Cramer van Milieu en Maria van der Hoeven van Economische Zaken duidelijk gemaakt hoe zij denken te kunnen bijdragen aan het bereiken van de klimaatambities van het kabinet. „Nederland zal flexibel met die ambities moeten omgaan. De vermindering van de CO2-uitstoot met 30 procent kan niet alleen uit verduurzaming en energiebesparing komen”, zegt voorzitter Richard de Lange van de brancheorganisatie Energiened.
Milieu-organisaties begrijpen niet dat de energiebedrijven blijven inzetten op nieuwe kolencentrales. „Je moet niet alleen naar het milieu kijken. Het Nederlandse aardgas raakt op. Is het dan verstandig om in te zetten op gas uit Rusland of het Midden-Oosten? We moeten er toch niet aan denken dat het licht een dag niet aan kan of de kachel niet kan branden. We moeten ook denken aan de betaalbaarheid van elektriciteit. Zeker zolang de overheid kerncentrales uitsluit, zijn kolencentrales met afvang en opslag van CO2 de enige die voor betaalbare elektriciteit kunnen zorgen. Duurzame energie is niet alleen nog veel te duur, maar ook op die termijn beperkt beschikbaar. En juist in Nederland hebben we door de lege gasvelden goede condities voor de opslag van CO2.” Er zijn nog steeds veel twijfels of die CO2-opvang wel haalbaar is.
„Bij een nieuwe technologie zijn er altijd twee vragen. Kan het? Dat is hier niet het issue, daarvoor is de technologie ver genoeg ontwikkeld. En wat kost het? In de periode rond 2020 zal het gaan om 40 euro per kiloton extra kosten. Dat kun je alleen doen als ook de rest van de wereld serieus aan de slag gaat met beperking van de CO2-uitstoot en daar kosten voor wil maken. Nederland zal nu zo snel mogelijk moeten beginnen met een flink demonstratieproject dat rond 2014 moet draaien. De overheid moet het voortouw nemen en zorgen voor de regelgeving, waardoor het snel mogelijk is.”
U zegt dat alles op alles gezet moet worden om de doelstelling te halen dat 20 procent van de energievoorziening duurzaam is. Is die doelstelling te optimistisch?
„Of we in Nederland 20 procent van de totale energievraag duurzaam kunnen invullen is voor mij een groot vraagteken. De EU komt in haar berekeningen voor Nederland niet verder dan 12 procent. De discussie hierover is ook verwarrend. De elektriciteitsvraag is slechts een derde van de totale energievraag, en dat is wat wij kunnen invullen. Op dit moment maakt duurzame elektriciteit in Nederland 6 procent uit van de totale elektriciteitsvraag. Dat zijn vooral wind en biomassa. Nederland zal tegen de grenzen van wat het aankan opereren. We zien het als een aanmoediging.”
De nieuwe kolencentrales kunnen toch ook al biomassa stoken?
„Biomassa is met veel onzekerheden omgeven. We willen niet biomassa gebruiken om hier de CO2-uitstoot te beperken, terwijl wij mensen daarmee het brood uit de mond stoten omdat hun voedselvoorziening erdoor in gevaar komt. En we willen er ook geen grote schade mee toebrengen aan de natuur, omdat er bomen voor worden gekapt. Het is daarom onzeker in welke mate duurzame biomassa beschikbaar komt en voor welke prijs.”
En hoe snel kunt u het aandeel van windenergie opschroeven?
„Bij wind zullen we op het land oude technologie moeten inruilen voor nieuwe installaties, die meer elektriciteit opleveren. De grootste winst ligt op zee. Maar daar moeten we nog veel leren, en dat heeft tijd nodig. Bijvoorbeeld om efficiënte molens te ontwikkelen. Het helpt ook niet mee dat de subsidiëring door de opschorting van de MEP-regeling nu weer stil ligt. Bovendien moet je voor windenergie het net versterken, omdat het een grote variatie in aanbod moet kunnen verwerken, zeker nu heel Europa op jacht is naar wind.”
En zonne-energie?
„Als je alles uit de kast haalt, kan dat voor 1 procent van de elektriciteit zorgen in 2020. Voorlopig is zonne-energie meer iets voor de woestijnen in Afrika en voor Zuid-Europa.”
U zegt dat de doelstellingen zonder kernenergie niet haalbaar zijn.
„Als je werkelijk het CO2-probleem wilt aanpakken, dan kun je het je niet permitteren om een technologie te laten liggen die al is ontwikkeld en waarvan je alle ins en outs kent. Je kunt niet ontkomen aan de bouw van nieuwe kerncentrales. Er zijn prima voorzieningen om het kernafval op te slaan en je hoeft geen haast te maken om daarover een beslissing te nemen.”
Wat gaat het een huishouden allemaal kosten?
„Het hele pakket komt neer op een investering van 3 miljard euro per jaar. Als je het terugrekent naar de huishoudens dan kom je op 350 tot 500 euro extra per jaar, wanneer je de doelstellingen wilt halen.”
NRC, 31 mei 2007